.png)
Hợp đồng cộng tác viên có phải đóng BHXH và thuế TNCN không?
Vì một số lý do bất khả kháng, công ty phải thuê thêm cộng tác viên nhằm đảm bảo tiến độ công việc. Vậy hợp đồng cộng tác viên có phải đóng BHXH và thuế TNCN hay không? Đối với cộng tác viên dưới 3 tháng hay trên 3 tháng thì quy định thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây!
Trong bài viết này chúng ta sẽ thảo luận đến 3 vấn đề chính:
- Quy định về việc hưởng BHXH đối với cộng tác viên
- Hợp đồng cộng tác viên có phải nộp thuế TNCN không
- Tham gia hợp đồng cộng tác viên dưới 3 tháng hoặc trên 3 tháng có phải đóng BHXH không?
1. Quy định, cơ sở pháp lý về hợp đồng cộng tác viên có phải đóng BHXH hay không?
a. Đối với hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng dịch vụ
Luật hiện hành không có quy định hay khái niệm nào về hợp đồng cộng tác viên. Tuy nhiên, xét theo thực tế, cộng tác viên làm việc theo chế độ cộng tác với một tổ chức và không thuộc biên chế của tổ chức đó. Bản chất chính là sự thỏa thuận dân sự và hợp đồng đồng của cộng tác viên là dạng hợp đồng dân sự.
Theo Điều 513 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng sẽ thực hiện công việc cho bên sử dụng, bên sử dụng phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng.
Theo quy định của Điều 513 Bộ luật Dân sự 2015, đối với trường hợp này: giữa cộng tác viên và người sử dụng cộng tác viên không có bất cứ ràng buộc nào về nội quy, quy chế lao động; thời gian, địa điểm làm việc thường tự do; thù lao được trả theo công việc được giao, tạm ứng và thanh toán khi xong công việc.
Hợp đồng cộng tác viên theo hợp đồng dịch vụ không phải đóng BHXH
Theo Điều 513 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng sẽ thực hiện công việc cho bên sử dụng, bên sử dụng phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng.
Theo quy định của Điều 513 Bộ luật Dân sự 2015, đối với trường hợp này: giữa cộng tác viên và người sử dụng cộng tác viên không có bất cứ ràng buộc nào về nội quy, quy chế lao động; thời gian, địa điểm làm việc thường tự do; thù lao được trả theo công việc được giao, tạm ứng và thanh toán khi xong công việc.
Hợp đồng cộng tác viên theo hợp đồng dịch vụ không phải đóng BHXH
b. Đối với cộng tác viên là hợp đồng lao động
Theo Điều 15 Bộ luật Lao động 2012, hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn/không xác định thời hạn, hoặc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên đều thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc (khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014).
Nếu doanh nghiệp tuyển dụng người lao động dưới hình thức cộng tác viên thì hợp đồng cộng tác viên sẽ đươc xem là hợp đồng lao động. Do đó, lúc này, cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm.
Người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn/không xác định thời hạn, hoặc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên đều thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc (khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014).
Nếu doanh nghiệp tuyển dụng người lao động dưới hình thức cộng tác viên thì hợp đồng cộng tác viên sẽ đươc xem là hợp đồng lao động. Do đó, lúc này, cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm.
Kết luận:
- Hợp đồng cộng tác viên không phải đóng BHXH khi doanh nghiệp ký hợp đồng cộng tác viên có thời hạn >3 tháng hoặc trên 1 tháng trong năm nhưng theo hình thức dịch vụ.
- Hợp đồng cộng tác viên phải đóng BHXH khi doanh nghiệp ký hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng lao động. Khi đó người lao động sẽ được áp dụng chế độ bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.
2. Quy định về việc đóng BHXH
Điểm c, khoản 2, Điều 2, Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/08/2013 hướng dẫn như sau:
“Thu nhập từ tiền lương, tiền công là thu nhập người lao động nhận được từ người sử dụng lao động, bao gồm: Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật; tiền tham gia các dự án, đề án; tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút; tiền tham gia các hoạt động giảng dạy; tiền tham gia biểu diễn văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác”.
Điểm i, khoản 1, Điều 25, Thông tư số 111/2013 ngày 15/8/2013 quy định như sau:
“Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.”
Trường hợp hợp đồng cộng tác viên phải đóng BHXH:
Điểm i, khoản 1, Điều 25, Thông tư số 111/2013 ngày 15/8/2013 quy định như sau:
“Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.”
Trường hợp hợp đồng cộng tác viên phải đóng BHXH:
Hoặc hợp đồng lao động nếu doanh nghiệp tuyển dụng người lao động dưới hình thức cộng tác viên đồng thời phát sinh quan hệ lao động, công việc tính chất làm công ăn lương, người lao động chịu sự ràng buộc nhất định theo các quy định, quy chế làm việc của công ty (như buộc phải tuân thủ về thời gian làm việc trong một ngày, số ngày trong một tuần, thời gian nghỉ ngơi, nghỉ lễ, tết…).
Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng, có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng thì đều Thuộc đối tượng bắt buộc phải tham gia BHXH (Điểm a, điểm b, Khoản 1, Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014)
Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng, có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng thì đều Thuộc đối tượng bắt buộc phải tham gia BHXH (Điểm a, điểm b, Khoản 1, Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014)
3. Quy định về thuế TNCN
Tại Điểm i, Khoản 1, Điều 25, Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 có quy định:
- Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.
- Trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân có thu nhập làm cam kết theo mẫu 02/CK-TNCN ban hành kèm theo thông tư số 92/2015/TT-BTC tạm thời chưa khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.
- Căn cứ vào cam kết của người nhận thu nhập, tổ chức trả thu nhập không khấu trừ thuế. Kết thúc năm tính thuế, tổ chức trả thu nhập vẫn phải tổng hợp danh sách và thu nhập của những cá nhân chưa đến mức khấu trừ thuế và nộp cho cơ quan thuế. Cá nhân làm cam kết phải chịu trách nhiệm về bản cam kết của mình, trường hợp phát hiện có sự gian lận sẽ bị xử lý theo quy định của Luật quản lý thuế.
- Cá nhân làm cam kết 02/CK-TNCN theo hướng dẫn tại Điểm này phải đăng ký thuế và có mã số thuế TNCN tại thời Điểm cam kết 02/CK-TNCN” & Tổng thu nhập trong năm không quá 108.000.000 đ. Cá nhân tại thời điểm làm cam kết 02/CK-TNCN có thu nhập 02 nơi thì không được làm cam kết.
